Pirinç buğdaygiller içerisinde yer alan bir gıdadır. Oldukça besleyici olan pirinç yetiştiriciliği bir diğer adı ile çeltik yetiştiriciliği için tarla hazırlığı, ekim, sulama, gübreleme, hasat ve satış aşamalarını sizler için derledik. Pirinç yetiştiriciliği rehberi 2023 yılı için tüm detayları görebilirsiniz.
- Pirinç Yetiştiriciliği Ekimi Nasıl Yapılır?
- Pirinç Ekimi Tarla Hazırlığı Nasıl Yapılır?
- Pirinç Yetiştiriciliği Ekim Zamanı Aşaması Nedir?
- Pirinç Yetiştiriciliği Sulama İşlemleri Nasıl Yapılır?
- Çeltik Yetiştiriciliği Gübreleme Dönemi 2023
- Pirinç Yetiştiriciliği İlaçlama
- Pirinç Yetiştiriciliği Hasat ve Harman Zamanı
- Çeltik Yetiştiriciliği Kurutma ve Depolama İşlemi Nasıl Yapılır?
- Pirinç Yetiştiriciliği Satış Fiyatları 2023 Güncel Liste
Pirinç Yetiştiriciliği Ekimi Nasıl Yapılır?
Günümüzde 7000’den fazla değişik çeltik çeşidi yetiştirilmektedir. Ülkemizde en çok Tokat, Samsun, Çorum, Çankırı, Amasya, Sinop, Kastamonu’da pirinç yetiştiriciliği yapılmaktadır. Pirinç yetiştiriciliği için ilk olarak çeltik tarlasının başarılı bir verim vermesi adına su kaynağına ve maliyete ihtiyaç vardır. Toprak hazırlığı ise iki şekilde yapılmaktadır. Bunlar ıslak toprak hazırlığı ve kuru toprak hazırlığıdır.
Pirinç Ekimi Tarla Hazırlığı Nasıl Yapılır?
Pirinç ekimi tarla hazırlığı aşağıdaki gibi yapılmaktadır:
- Öncelikle çeltik tarlasının yabancı otlardan temizlenmesi gerekmektedir.
- Sulanarak yapılan üretim Pirinç, yağmurla sulanarak yada sulama uygulamaları ile sulanan su ile kaplanmış alanlarda yetiştirilir.
- Suyun derinliği en az 5 metre ile 50 cm arasında olmalıdır.
- Pirinç derin su altında kalan topraklar ile yetişir.
- Suyun derinliği en az 50 cm’in üzerindedir.
- Hatta 5 metreye kadar da ulaşabilir.
- Bu şekilde pirinç çeşitleri yetiştirilebilir.
- Pirinç su altında olmayan toprak ve alanlarda yetişir.
- Üretimi ise yağmur suyuna bağlıdır.
- Yağmur ise pirinç tarlalarını sulamanın en önemli yoludur.
- Bu durumda, bitkilerin düzgün bir şekilde yetişebilmesi için uzun bir süre yani 3 ile 4 ay aralığında sık yağışın oldukça etkili ve gerekli olduğunu unutmayın.
- Bununla beraber genel olarak su, pirinç bitkilerini aşırı soğuk ve sıcaktan korur.
- Yabancı otların ise büyümesini de önler.
Islak Toprak Hazırlığı
Islak toprak hazırlığı yöntemi ile çeltik tarlası hazırlamak için adımları takip edebilirsiniz.
- Kanal açma veya kanal onarımı.
- Tarla etrafında 50 x 30 cm kanallar açılmalıdır.
- Her kanalın 3-5 cm yüksekliğinde olduğunu bilmekteyiz.
- Açılan kanalların amacı ise yağmurlu dönemlerde yağmur suyunu kullanmaktır.
- Tarla sulamak için su kanallarını açtıktan sonra birçok pirinç ekicisi tarlayı en az bir hafta boyunca sulamalıdır.
- Bu, toprağın yumuşak, düz ve sürme işlemi için hazır hale getirir.
- Toprak işleme: Toprak yeterince sulandıktan sonra işlemek için uygun hale gelir.
- Toprağın yeterince ıslak olduğu dönemler, sürme işlemi için en uygun zamandır.
- Alanı su ile kaplamak; Sürme işleminden sonra pirinç üreticileri tarlayı yaklaşık 2 hafta boyunca su altında tutmalıdır.
- İkinci toprak işlemi: Bu adım genellikle ilk toprak işlemeden en az 10 gün sonra yapılmaktadır.
- Tarlada su birikintisi için çukurlar açılır ve sürme işlemi yapılır.
- Toprak çamurlu olur.
- Toprağın besin oranını koruması, bitkilerin besinlerden yararlanması bu yöntem ile sağlanabilir.
- Bu işlem sonrasında çeltik tarlası 5-7 gün boyunca 2-3 kez sulanır.
- Alan yüzeyi düzeltme: Islak toprak hazırlığında son adım, ekim işleminden iki gün önce yapılmaktadır.
- Traktör veya hayvanların yardımı ile bu işlem yapılabilir.
- Eşit toprak yüzeyi oluşturmalı ve bitkilerin uygun şekilde büyümesi sağlanmalıdır.
Kuru Toprak Hazırlığı
Kuru toprak hazırlığı yaparak pirinç yetiştirmek için toprak hazırlığı ile çeltik tarlası hazırlamak için adımları takip edebilirsiniz.
- Kanal açmak: Tarla etrafında 50 x 30 cm kanallar açılır.
- Kanalların yüksekliği 3-5 cm olmalıdır.
- Burada amaç yağmurlu dönemlerde yağmur suyunu kullanmaktır.
- Toprak işleme: Toprak yeterince sulandıktan sonra toprağı sürebiliriz.
- Alan yüzeyi düzeltme: Tarlada az miktarda su bulunmaktadır.
- Bu sebeple, Lazer kontrollü toprak tesviye makinesi kullanabilirsiniz.
- Eşit toprak yüzeyi, bitkilerin iyi bir şekilde büyümesi için önemlidir.
- Yabancı ot mücadelesi: Yabancı otların büyümesini önlemenin yolu ise en az iki hafta büyümelerine izin vermektir.
- Bu dönemden sonra, çiftçiler çoğunlukla herbisit uygulayarak yabancı otları önleyebilirsiniz.
Pirinç Yetiştiriciliği Ekim Zamanı Aşaması Nedir?
Pirinç yetiştiriciliğin de ekim aşamaları aşağıdaki gibidir:
- Pirinç ekim zamanında hava ve sulama suyu sıcaklığı oldukça önemlidir.
- Çeltik için çimlenme ve fide devresinde en uygun sıcaklık 18 ve 35 derecedir.
- Çeltik ekimi yapılması için su sıcaklığının en az 12 derece olması gerekmektedir.
Pirinç Ekim Yöntemleri
- Serpme (elle, gübre saçıcılar ile)
- Mibzerle
- Fideleme yöntemi ile ekim yapabilirsiniz.
Üretim yapacak olan çiftçilere rehber olacak aylara göre tarım takvimini hazırladık. Tarım takvimi 2023 rehberini hemen inceleyebilir ve bilgi alabilirsiniz.
Pirinç Yetiştiriciliği Sulama İşlemleri Nasıl Yapılır?
Pirinç yetiştiriciliğinde sulama işlemleri aşağıdaki gibi yapılmaktadır:
- Çeltik yetiştiriciliğinde sulama aşaması farklı şekillerde yapılabilir.
- Çeltik yetiştiriciliğinde sulama suyu sıcaklığı çimlenme ve gelişiminde en önemli faktörlerdir.
- Yetiştiricilikte minimum su sıcaklığı 12 olmalıdır.
- Ortalama sulama suyu sıcaklığı ise 25–30 derece arasında değişiklik gösterebilir.
- Çeltiğin çimlenmesi için maksimum su sıcaklığı 42–44 derece olmalıdır.
- Bitki gelişiminin her döneminde 30°C’nin üzerindeki su sıcaklıkları pirinçleri olumsuz etkiler.
- Ülkemizdeki sulamada 10 cm ve 20 cm derinliğinde devamlı bir su akışı sağlayacak sistemle kullanılır.
- Tavalarda gerçekleştirilen kosgebkredisi.com bu yöntemde 5-6 sulama sonrasında su çekilerek bitkinin toprağa tutunması sağlanmaktadır.
- Bitki toprağa başarılı bir şekilde tutunduktan sonra tekrar tavaya su verilir.
- Bitki boyu 30 cm seviyesine ulaştığında su seviyesinin de 15 cm olarak sabit olması gerekir.
- Hasar işleminin gerçekleştirebilmesi için çiçeklenmeden 30 gün yada 40 gün öncesinde sulama işlemlerinin sonlandırılması gerekir.
- Bazı bölgelerde ise kesik sulama sistemi kullanılır.
- Bu yöntemin kullanılmasındaki amaç bitkiyi sivrisineklerden korumaktır.
- Bu sulama yöntemi uygulanırken her 8-10 günde bir 2-3 günlük kesintiler yapılmaktadır.
- Tavalardaki su kesilir ve tamamen kurutulur.
- Bu işlemde sulama adedi 8 ile 15 arasında değişir.
- Devamlı sulama ekim yerlerinin meskenlerden 300 metre ve daha uzak olduğu durumlarda yapılır.
- Bu yöntemde su tavalarda kesilmez ve akar.
- Her iki yöntemde de hasattan 15-20 gün önce tavaların suyu kesilir.
- Hasat amacıyla suyun kesilmesi kritiktir.
- Dane dolumu döneminde toprağın belirli bir rutubet derecesinde olması ve tutulması gerekir.
- Hasat döneminde makinelerin kolayca çalışabilmesi için hasat esnasında toprak yeterli miktarda kurutulmuş olmalıdır.
- Suyun çok erken kesilmesi hasat sırasında kırık dane miktarına ve çeltiğin pirince işlemede pirinç randımanını düşürebilir.
- Tam olgunlaşmamış tanelerin meydana gelmesine neden olur.
- Çeltikte genelde çiçeklenmeden 30–35 gün sonra hasat işlemi için su kesimi yapılabilir.
- Bu dönem ise hasat zamanından yaklaşık 10–15 gün öncesine denk gelmektedir.
Çeltik Yetiştiriciliği Gübreleme Dönemi 2023
Çeltikten yüksek verim almak için zamanında ve uygun miktarda gübreleme yapmak gerekmektedir. Çeltik başta fosfor, azot, çinko, potasyum olmak üzere 16 adet besin maddesine ihtiyaç duymaktadır. Pirinç bitkisine verilecek gübre miktarı belirlenirken yapılacak olan toprak analizlerine göre karar verilmelidir.
Çeltik Yetiştiriciliğinde Kullanılan Gübreler aşağıdaki gibidir:
- Azot Gübreleme: Azot miktar çeşitlerine bağlı olarak 15kg ve 18 kg arasında değişir.
- Potasyumlu Gübreleme: Toprağın potasyum ihtiyacına göre verilir.
- Fosforlu Gübreleme: Fosforlu gübre ekim öncesi dekara 20 kg ile fosfat gübresi şeklinde uygulanır.
- İz Elementlerle Gübreleme: Çeltik üretim alanlarında pH değeri yüksek olan ve toprak düzenlemesi sırasında fazla toprak alınmış alanlarda çinko görülmesi olabilir. Çinko eksikliği görülen topraklarda ekim öncesi 1-2 kg çinko sülfat yada çinko oksit gübreleri kullanılmalıdır. Ekim sonrası görülen çinko eksiliğinde ise çinko sülfat gübresi bitkiye salkım oluşum devleri başlangıcından itibaren 5 ve 7 gün öncesine kadar püskürtme şeklinde yapılır.
Pirinç Yetiştiriciliği İlaçlama
Yabancı ot mücadelesinde ekim öncesi yada çıkış sonrası kullanılan ilaçlar mevcuttur. Çıkış sonrası kullanılan ilaçlama da ise geç kalınmamalı ve yabancı otlar 2-4 yapraklıyken yabancı ot ilacı atılması yapılmalıdır. Çeltik ekimi yabancı ot mücadelesinde uygulanacak ilaç özelliğine bağlı olarak ekim öncesi yada sonrası yapılır. Ekim öncesi uygulama da tarlaya su vermeden önce ilaç uygulaması yaparak kazayağı yada tırmık gibi aletler ile ilaç toprağa karıştırılır ve tarlaya su verilir. Ekim sonrası için ise tavalardan su boşaltılır, tavalarda toprak toprağa karıştırılır ve derhal tarlaya su verilir. Ekim sonrası uygulamada ise tavalardan su boşaltılır, tavalarda toprak yüzeyi tamamen kurumadan rutubetli iken uygulanır ve iki sonra tavalara tekrar su verilerek ilaçlama yapılır.
Pirinç Yetiştiriciliği Hasat ve Harman Zamanı
Pirinç yetiştiriciliğinde doğru hasat ve harman zamanı şu şekildedir:
- Çeltiğin en uygun hasat zamanı salkımın %80’inin saman sarısı olduğu zamandır.
- Bu sırada yapraklar yeşil durumda olacaktır.
- Hasat zamanının en iyi tespit şekli danedeki rutubetin ölçümü ile yapılır.
- %22 veya %24 rutubette hasat en yüksek kalite ve kırıksız randımana verilir.
- Hasat ise elle yada biçer döver ile yapılır.
- Elle biçimde önce orakla biçilip kurutulan saplar, 4-5 tava içerisinde bırakılarak tanelerin kuruması sağlanır.
- Daha sonra batöz yada harman makinesinin olduğu yere taşınır.
- Rutubet oranının yüksekliği, danelerde kızışmaya sebep olur.
- Bu kızışma olmaması için yığınlar fazla yüksek tutulmalıdır.
Çeltik Yetiştiriciliği Kurutma ve Depolama İşlemi Nasıl Yapılır?
Hasat edilen ürünün depolanabilmesi için neminin %14 ve %15’e düşmesi germektedir. Kurutma işlemi güneş altında olacağı gibi son yıllarda yaygınlaşan kurutma aletleri ile yapılır. Hasattan sonra bir gün geçirmeden kurutma makineleri ile kurutma kalitesi açısından ve özellikle bulutlu, yağışlı havalarda önem kazanır.
Pirinç yetiştiriciliği haricinde ayçiçeği yetiştiriciliği rehberi, patates, arpa, kuru soğan, mısır, pamuk ve buğday yetiştiriciliği rehberlerini görebilir, yetiştirme, gübreleme ve ekim işlemleri hakkında bilgi alarak, satış fiyatları hakkında bilgi alabilirsiniz.
Pirinç Yetiştiriciliği Satış Fiyatları 2023 Güncel Liste
2023 yılında pirinç yetiştiriciliği yapan kişilerin satış fiyatları aşağıdaki gibidir:
- 2023 yılı çeltik fiyatları ton başına baldo çeşidi için 15 bin TL
- Osmancık çeşidi için 13.500 TL
- Luna çeşidi için ise 12.500 TL alım fiyatı uygulanacaktır.
- Ürünlere göre günlük fiyatlarını buradan takip edebilirsiniz.
Pirinç Hangi Ayda Hasat Yapılır?
Pirinç hasadı ortalama mayıs ayında başlayıp kasım ayına kadar devam etmektedir.