1 Dönümden Kaç Ton Pancar Çıkar? Kar Maliyet Hesaplama 2023 Güncel

Türkiye’de Ege bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen şeker pancarı nasıl yetiştirilir? Kısaca açıkladık. Şeker pancarının yetiştirildiği bölgeleri, iklimi ve sıcaklığı, ekim ve ekim zamanlarını, su ihtiyacını ve gübrelemeyi inceleyerek tarımsal faaliyetlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. Şeker pancarı ekim takvimi 1 dekar pancar verimi ve yetiştirme koşulları ile ilgili tüm detaylar içeriğimizde bulunmaktadır.

Şeker Pancarı Yetiştiriciliği Karlı mı?

Uygun iklim koşulları, yeterli yağış miktarı düzenli sulama ile verimli şeker üretimi şeker pancarı yetiştiriciliği ile sağlanmaktadır. Genellikle çoğu bölgede yapılmakta olan pancar tarımı Akdeniz bölgesi ile Güneydoğu Anadolu bölgesi haricinde beş ayrı bölgede sıklıkla yapılmaktadır. Etli olan kökünden şeker üretimi yapılmaktadır. Şeker pancarından beyaz şeker, pekmezi üretilerek satılır, ayrıca yaprağı yemek gıda olarak tüketilir. Şeker fabrikalarına satılarak kazanç sağlanır.

Kaliteli ve verimli şeker pancarı yetiştiriciliğinde toprak hazırlığı, gübreleme, ekim, bakımı, ilaçlama, sulama, hasat ve silolama işlemleri hakkında bilinmesi gerekenleri anlattık.

1 Dekara Ne Kadar Gübre Atılır?

Şeker Pancarı Yetiştiriciliğinde kullanılan taban gübresi 45 ila 90 kg arası değişiyor. Dap ile 12-30-12 veya 13-24-12 kompoze gübreleri karıştırılarak atılır. Üst Gübrelemesi 10 kg Üre. 60 kg civarı da sülfat kullanılır.

Bir dekar (1000mt²) için: 40 kg dap+40 kg 13-24-12 tabana 70 kg da sülfat kullanan bazı çiftçilerin dekara attığı gübre 200 kilogram olmaktadır.

1 Dekarda 8-10 Ton Arası Verim Alınır mı? Kaç Defa Su Verilir?

Baharda don olduğunda pancarları soğuk vuracağından verimi düşürecektir. Bir dekar da 8 su vererek ortalama 7 ton verim alınabilir. Bazı çiftçilerimizde ortalama 9 ton verim almaktadır. Kapalı sistem ve kuyu olan yerlerde su sıkıntısı olmaz.

Şeker Pancarının Dekar Başına Toplam Maliyet Ne Kadardır?

Şeker Pancarının Toplam maliyet dekar başına 2.5 ile 3 ton pancara eş değer tonu 420 TL çarpıp 3 ile 1.260 TL civarı masrafı vardır.

Şeker pancarı yetiştiriciliğinde çiftçiler tarafından Kullanılan gübre çeşitleri ise:

• 50 kg -taban -12.30.12
• 40 kg -uste -%46 üre
• 30 kg – üste -%21 As
• 50 kilo taban, 20 kilo 21, 30 kilo üre,5 kilo potasyum sülfat olmaktadır.

1 Dönümden Kaç Ton Şeker Pancarı Çıkar?

Pancar ekimi yaptığınız bir dekar yani 10 dönüm tarlada ortalama 75 ton-78 ton şeker pancarının çıktığı ve üretildiği bilinmektedir. Ekim ayında pancar söküm işlemlerinde hasat edilen pancar verimlilik miktarı 1 dönüm için, 7 ton-9 ton arasındadır.

1 Kutu Pancar Tohumu Ne Kadar Yer Eker?

1 kutu pancar tohumun dekar aralığı ekim arası ve sıra üzeri aralığına göre değişiklik göstermektedir.

Pancar ekim aralığı Pancar ekim tablosu aşağıdaki gibidir:

Ekim Arası	Sıra Üzeri	Metrekare Hesaplaması
45 cm	8 cm	3.600 (3.6 dekar)
45 cm	9 cm	4.050 (4.05 dekar)
45 cm	10 cm	4.500 (4.5 dekar)
45 cm	11 cm	4.950 (4.95 dekar)
45 cm	12 cm	5.400 (5.4 dekar)
45 cm	13 cm	5.850 (5.85 dekar)
45 cm	14 cm	6.300 (6.3 dekar)
45 cm	15 cm	6.750 (6.75 dekar)
45 cm	16 cm	7.200 (7.20 dekar)
45 cm	17 cm	7.650 (7.65 dekar)
45 cm	18 cm	8.100 (8.10 dekar)
45 cm	19 cm	8.550 (8.55 dekar)
45 cm	20 cm	9.000 (9 dekar)
45 cm	21 cm	9.450 (9.45 dekar)

1 Ton Şeker Pancarından Kaç Kilo Şeker Çıkar?

Şeker üretiminde kullanılan pancarda şeker bulunmasına bağlı olarak yaklaşık 7-8 kg pancardan 1 kg beyaz kristal şeker elde edilir.

Şeker Pancarı Nerede ve Nasıl Yetiştirilir?

Çiftçiler tarafından yetiştiriciliği yapılan şeker pancarı yeterli yağışı olan ve düzenli sulama yapabilecek yerlerde yetiştirilir. Genellikle en çok yetiştirilen bölge Ege bölgesidir.

Şeker pancarı yetiştiriciliğinde yapılması gereken adımlar aşağıdaki gibidir:

• Tarla toprağının seçimi
• Toprağın hazırlanması
• Tohum seçimi
• Şeker pancarının ekimi (çoğunlukla mibzerle ekim yapılır)
• Şeker pancarı gübreleme
• Sulama yapılması
• İlaçlama ve hastalık ve haşerelerle mücadele,
• Yabancı otlarla mücadele
• Şeker pancarı sökümü
• Hasadı ve silolama

Pancar Yetiştirilecek Toprağın Özellikleri

Tarım yapılacak bu topraklar fazla besin miktarını da kaldırdıkları için, pancar üretiminin yapılacağı toprağın hafif, kumsal yapısı gibi, besin maddesi açısından zengin, yüksek organik madde barındıran, sulanabilir, kolay ısınan ve tınlı kireçli olması gerekir. Killi veya ağır bir toprakta pancar üretimi yapılamaz. PH değeri nötr, tuzsuz, düşük kireçli, su tutabilen bir toprak olması uygundur.

Şeker Pancarı Ekimi İçin Tarlanın Hazırlanması

Pancar ekilecek toprağın hazırlanması için Sonbahar döneminde sürümün yapılması önemlidir. 3 farklı işlem yapılır. Bunlar:

• Anız bozma işlemi ile derin sürüme zemin hazırlanır.
• Sonbahar ‘da derin olarak toprağın sürülmesi gerekir.
• İlkbahar aylarında pancar tohum yatakları hazırlanır. Tavlı toprak şeker pancarı tohumu ekmek için 10cm-25 cm derinlikte işlenir.

Sonbahar döneminde tarla sürümü yapılır, Sonbahar ve kış aylarında ise tarla ve tohum hazırlığı yapılmaya başlar. Böylelikle toprağın tavı kaçmaz ve verimli tohum ekimi yapılır. Sürekli aynı derinlikte değil, 4 veya 5 yılda bir olmak üzere pulluk taban katmanının 50 cm-60 cm derinliğinde dip kazan çekilerek kazılması gerekiyor.

Şeker Pancarı Tohumunun Seçilmesi

Öncelikle verim alarak kar sağlamak istiyorsanız, bulunduğunuz bölgenin toprağına ve iklimine uygun tohumları seçmelisiniz. Tohum seçerken dikkat edilmesi gerekenler:

• Ekim yapılacak yörenin toprağına ve iklimine uygun olmalı
• Pancar tohumları hastalıklara karşı dayanıklı olmalı.
• Tohuma kalkmak yani sıcaklık değişimlerine karşı dayanıklı tohumlar seçilmeli.
• Tohum türlerinin yaprak ve kökleri verimli olmalı. Bu sayede şeker üretimi de artar.
• Ayrıca büyüme dönemindeki çimlenmesi hızlı olması tercih edilir.
• İlaçlamasının yapılarak hazırlanmış olması da önemlidir.
• Aynı zamanda sağlıklı ve ucuz olmasını çiftçiler tercih etmektedir.
• Kırmızı şeker pancarı tohumu alarak da yetiştiricilik yapabilirsiniz.

Tercih edilen Pancar Tohumu çeşitleri şunlardır:

• KWS ve beta tohumları
• Garrot tohum
• Bison pancar tohumu
• Turbata
• Lizard şeker pancarı tohum
• Sentinal
• Mohican pancar tohumu
• Gregoria şeker pancarı tohumu
• Valentina pancar tohumu
• Polat şeker pancarı tohumu (elit)
• Aranka tohumları
• Lider pancar tohumu
• Bernache
• Baloo
• Ardan
• Syngenta Dozer Şeker Pancarı Tohumu
• Oceanite
• Eldarado tohumu
• Rodeo tohumu
• Ortega
• Milord, Belino, Narcos, Floraplus, Libellule diğer çeşitleridir.

Şeker Pancarı Tohumu Nasıl Elde Edilir?

Anaç tohumların ekilerek depolanması, vernelizasyon (soğuklama ihtiyacı) , fidelerin tozlaşması tohum bağlama ve hasadıyla elde edilmektedir. Tohum üretimi zamanları ve diğer tüm işlemler tabloda verilmiştir.

Pancar Tohumu Üretimi	1. YIL/AYLAR	2.YIL/AYLAR
Anaç tohumlarının ekilmesi	Temmuz ve Ağustos Ayları
Fidelerin Depolanması ve Vernelizasyon	Kasım ve Şubat
Fidelerin Şaşırtılması	–	Mart ayı
Tozlaşma ve Tohum Bağlama	–	Haziran
HASAT	–	Ağustos

Şeker Pancarı Tohumu Ne Zaman ve Nasıl Ekilir?

Kaliteli pancar tohumları genellikle iklim ve toprak şartları da dikkate alınarak Şubat, Mart, Nisan, Mayıs veya Haziran aylarında ekilir. Ekimin yapılacağı zaman toprak sıcaklığının ortalama 5 derece olduğu zamanda, 5 cm derinlikte ekilmelidir. Türkiye’nin 5 bölgesinde pancar ekimi yapıldığından ekimin yapılacağı tarih toprağın nem durumuna, hava şartlarına bağlı olarak değişebilmektedir.

İç Anadolu ve geçit bölgesinde Mart sonu ve Nisan ortasına kadar ekim yapılır.

Kaliteli şeker pancarı tohumlarının ekimi için yapılması gerekenler şunlardır:

• İlkbaharda toprak işlenir ve tohum yatakları hazırlanır.
• Sonrasında toprak tavını yitirmeden, nem kaybetmeden tohumlar ekilir.
• Toprağın tavında olması demek içindeki su miktarının ekilecek olan şeker pancarının yararlanabileceği oranda olmasıdır.
• İlkbahar aylarında yaşanacak donlara dikkat edilmelidir.
• Tohumlar en az 4 veya 5 derecede yüzeye çıkar.
• Sıra üzeri ekimin mesafesi verimlilik ve toprağın tavına göre ayarlanır.
• Yabancı otlar varsa ekmeden önce ve ektikten sonra herbisit kullanılır.
• Şeker pancarı sıra arası mesafesi 40 cm-45 cm olarak ekilir.
• Bir dekara ortalama 10.000 adet bitki ekilmesi uygundur.
• Tohum ile toprak teması için merdane uygulaması da yapılmaktadır.
• Ekilen tohum, dikilecek fide topraktaki suyu alarak yetişir.
• Eğer tavında değilse toprak ekimden sonra sulanmalıdır.
• Ekmek için makineleri kullanabilir veya elle ekim yapabilirsiniz.
• Ekim yapılacak tarlada açılacak derinlik 2 cm-3 cm olmalıdır.
• Şeker pancarı tohumları da tavın olduğu yere ekilir.

Genellikle, pancar tohumu ekimi havalı mibzerlerle yapılır. Pnömatik mibzer çeşitleri ziraat tarım makineleri satan işletmelerden veya online alışveriş sitelerinden bulabilirsiniz. Başak BSK PE modelleri tercih edilmektedir.

Nöbetleşe Ekim Münavebe Yapılması

Toprağın verimimi kaybetmemesi için nöbetleşe yani her yıl farklı ürünlerin ekilmesi yöntemi önerilmekte ve uygulanmaktadır. Münavebe sistemi değişik türdeki bitkilerin ay tarlada her yıl değiştirilerek ekilmesi anlamına gelmektedir.

Örneğin; 1. yıl pancar ekip hasadını yaptıysanız, aynı tarlaya sonraki yıl buğday, ondan sonra 3. yıl için kabak, 4. yıl ise arpa ekebilirsiniz. İlk yıl sebze ekmiş olduğunuz tarlaya 2. yıl mısır, 3. yıl buğday, 4. yıl ise şeker pancarı ekebilirsiniz.

Şeker Pancarı Çapalama

Pancar yetiştirirken 2 defa çapalama yapılır. Toprağın havalandırılması ve yabancı otların temizlenmesi için yapılan çapa işlemini makine veya elle yapabilirsiniz. Pancarlar 4 veya 5 yapraklı döneme geldiğinde tekleme ve seyreltme kosgebkredisi.com yapılması önerilir. Seyreltmeden önce traktör ile ilk ara çapası, elle veya makine ile ara çapası da yapılır.

Yabancı Otlardan Temizleme

Tarla çapası yaparken çimlenmesini önleyecek olan ve hasada kadar devam eden yabancı otların alınması, temizlenmesi gerekir. Her yabancı ot yetiştiğinde ilaçlama ve çapalama yapılır.

Şeker Pancarında Ne Zaman Sulama Yapılır?

Genellikle sulama isteyen bir bitki olduğundan ekim döneminden hemen sonra, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında, hasat zamanından hemen önce kontrollü olarak yapılır. Basınçlı sulama sistemleri önerilir.

Şeker pancarı yetiştiriciliğinde sulama yapılan 3 farklı dönem vardır:

1. İntaş Sulaması (Çıkış Sulama): Tohumları ektikten sonra toprak tavı için yağış olmadığı zamanlarda yapılır.
2. Gelişme Zamanı Sulaması: Haziran sonunda başlar Temmuz, Ağustos, Eylül ortalarına kadar devam eder.
3. Hasat Yapılmadan Önce Sulama: Hasat yapılmasını kolaylaştırmak, kök kırılmayı önleme için yapılır.

Pancar sulamada tercih edilen yöntemler şunlardır:

• Salma sulama (satıh ve karık usulü)
• Damla sulama yöntemi
• Yağmurlama şeklinde sulamadır.

Sonbahar aylarında hasadı yapılan şeker pancarı yetiştirmek isteyen çiftçiler, 2021 Tarım Takvimi rehberliğinde hangi mevsimde ne yapılması gerektiğini inceleyebilir.

Şeker Pancarı Su İhtiyacı Ne Kadar?

Yetiştirmek istediğiniz tarım bölgesinde şekerpancarının su ihtiyacı ortalama 700 mm-800 mm olarak hesaplanmıştır. Şeker pancarı sulanırken 7 veya 8 seferde bu işlem gerçekleştirilir ve her seferinde 110 mm-130 mm’ye kadar su verilmektedir. Su istediği damla sulamada daha az maliyetlidir. Normal şartlarda, 1 dekara yapılan salma sulamada ortalama 96 ton su harcanırken, yağmurlamada 37 ton-38 ton damla yöntemi ile 5,9 ton-9 ton su harcanır.

Damla Sulama hesabı nasıl yapılmasının hesaplanırken saatte 1,6 litre akıtan bir damla sulamada:

Şeker pancarı ekim sırası/CM	45-45-45 cm (bitki mesafesi)
1000 metrekare tarlada damlama uzunluğu	1111 m/dekar
1000 m2’deki delik sayısı	3703 delik (30 cm’de bir delik- damla sulama hortum mesafesi)
1000 m2’deki sulama için duyulan su miktarı	3703/1,6= 5,9 ton/saat su gerekiyor.

Pancar Tarımında Sıcaklık Koşulları Nelerdir?

Üretici çiftçiler için, pancar ekimi yapılan bölgede gündüz sıcaklığının 25 dereceye kadar olması yeterlidir. Bu sıcaklıkta en yüksek verimli şeker birikimine ulaşılır. Gündüz ve gece sıcaklıklarında 30 dereceyi geçmemelidir. Kökte şekeri birikebilmesi için sıcaklığın birden düşüp yükselmemesi gerekir. Ne kadar sıcak olursa o kadar iyi büyümektedir. Ekim yapılan tarlalarda sıcaklık 1 Nisan ve 30 Eylül arasında en azla 30 derece ve ortalama 15 derecedir.

Mevsimine göre tarlalarında pamuk ekimi yapmak isteyen çiftçiler Pamuk Yetiştiriciliği Rehberi sayesinde tüm aşamaları öğrenebilir.

Şeker Pancarı Tarımında Bakım Aşamaları 2023 Güncel

Şeker pancarı yetiştiriciliği yaparken bitkilerin bakım işlemleri aşağıdaki gibidir:

• Seyreltme / tekleme, 
• Çapalama, 
• Yabancı otlarla mücadele, 
• Hastalık ve Haşerelerle mücadele (İlaçlama) olarak 4 başlıkta sıralanır.  

Şeker Pancarı Yetiştiriciliği Gübreleme Tekniği

Diğer bitkilerde olduğu gibi şeker pancarında da azot, fosfat ve potasyum açısından zengin gübreleme işlemleri yapılır. İhtiyacı kadar gübreleme yapılır.

Kullanılan gübre çeşitleri ise aşağıdaki gibidir:

• Azotlu gübre
• Fosfor açısından zengin Triple Süper Fosfat ve Süper Fosfat
• Potasyum Sülfat, Potasyum Nitrat ve Potasyum Klorür gübreleri
• Kompoze gübre
• Ahır gübresi kullanılmaktadır.

Gübreleme toprağın durumuna göre farklılık göstermektedir. Potasyum, azot, mangan, bor eksikliği olmamalıdır.

• Toprağınız bor açısından fakirse, yağmurlama sulama ile dekar başına 200 gram borik asit verilir.
• İlk yağmurlamada, dekara 3 kilogram magnezyum sülfat
• İkinci yağmurlamada ise 8 kg potasyum sülfat vermeniz uygundur. Şeker oranını arttırmış olursunuz.

1 dekar 10 dönümlük alan için gübre kullanımı aşağıdaki gibidir:

• Ekim zamanı tabana ortalama 35 kg 12-30-12 kompoze gübre
• Birinci çapada 20 kg üre, İlk yağmurlamada üst gübreleme ile 1 litre biovin uygulanır.
• İkinci çapada 15 kg alüminyum sülfat, ikinci yağmurlamada 1 litre biovin uygulanır.
• Üçüncü yağmurlamada ise 15 kg amonyum sülfat ile 1 litre biovin yapılması uygundur.

Zararlılarla ve Hastalıkla Mücadelede İlaçlama

Şeker pancarı yetiştiriciliğinde en çok karşılaşılan haşereler Tel Kurdu (Agriotes), Pancar Piresi (Chaetocnema), Danaburnu (Gryllotalpa), Toprak Kurdu (Agrotis), Yaprak Kurtları (Caradrina), Pancar Sineği (Pegomyia) olarak bilinir. Bu nedenle tohum ilaçlaması, toprağın çabalanması ile bu zararlılardan uzak tutulur. Ekimden hasada kadar 3 veya 4 defa ilaçlama yapılmaktadır.

İlaçlamada pancar ekecek çiftçiler için önemli notlar:

• Temiz tohum kullanın.
• Hastalığa toleransı olan çeşitleri ekin.
• Şeker pancarını aynı tarlada nöbetleşe olarak 4 yılda bir yetiştirin.
• Yabancı otlarla ve hastalıklarla mücadeleye önem verin.
• Yeterli ve düzenli sulama yapın. Damlama sulama çiftçilerin en çok kullandığı yöntemdir.
• Kökü çürüyen pancarları tarladan çıkarın.
• Sonbaharda mutlaka derin sürüm ve dip kazan yapın.
• Aşırı gübreleme yapmayın.
• En az 4 yıllık nöbetleşe ekim ile pancar ektikten sonra patates, havuç gibi yumrulu bitkiler ekin.

Pancar tohumları 1 gramda ortalama 100’er adet olacak şekilde ve 3 cm derinliklerde ekilir. En fazla iki hafta, 10 gün-15 gün içinde çimlenmeye başlar. Toprağın sıcaklığının en az 5 derece veya 7 derece olması uygundur. 1 dekarlık tarlada ortalama 30.000 adet bitki yetişebilmektedir. Bu alanda tohumların yetişmesi ve hasada hazır hale gelmesi 180 gün yaklaşık 6 ayı bulmaktadır.

Bir Gramdaki Pancar Tohum Miktarı	Çimlenme Toprak Sıcaklığı	Ekim Derinliği	Çimlenme Süresi	Sıra Üzerindeki Mesafe
80-100 adet	5 ve 7 derece	3 cm-4 cm	10 ile 15 gün	10 cm-15 cm
Tohumların Yaşam Süresi Sıra Arasındaki Mesafe	1 dekara Düşen Pancar Bitki Adedi	Tohumların Yaşam Süresi	Ortalama Verim (kg/da)	İlk Hasat Zamanı
30 cm-45 cm 20 cm-25 cm tekleme mesafesi	9.000-10.000 adet pancar bitkisi	2-3 Ay (%40 derece nemde)	1.000 kg-1.500 kg	180 gün ile 185 günde hasat

Pancar Ekimi Hasat Zamanı

Tohumlar ekilip, çimlenme ve büyüme aşamalarından sonra yaklaşık 180 gün ile 185 gün içinde hasat yapılmaya hazırdır. Genellikle Ekim ayı başı hasat zamanı olarak bilinir. Pancar hasadında pancar sökme işlemleri başlatılır, temizlenir ve yaprakları temizlenir. Eylül sonu ve Ekim ayı kosgebkredisi.com başlarında pancar olgunlaşmaya başlar ve hasat edilebilir hale gelir. Makine ile veya elle de toplanabilir.

Pancar Silolama ve Fabrikaya Satışı

Şeker pancarı bitki sökme işlemleri yapılarak, kökleri de fabrikada işlenecek hale getirilir. Toprak parçalarının temizlenmesi yapılır ve silolama işlemine geçilir. Siloya aktarılan pancarlar için silolama zamanı en çok 90 gün olacak şekilde ayarlanır. Pancar sökme zamanından sonra, şeker ve silo kayıpları önlenmelidir.

Silolamada etkili olan konular aşağıdaki gibidir:

• Depolanacak yer ve zamanı
• Kuraklık
• Terleme
• Yaralanmış pancar
• Patojen saldırısı
• Sıcaklık etkisidir.

Sökülen ve temizlenen şeker pancarları bozulmadan, kırılma ve ezilme olmadan silolama yapılarak depolarda muhafaza edilir. Tarladan direk şeker fabrikalarına götürmek ve teslim etmek bu sebeple daha güvenilir ve pancarların bozulmaması için tercih edilen bir yoldur.

Şeker Pancarı Satış Fiyatı 2023

Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. genel müdürlüğü tarafından 2023 yılı için, 1 ton A kotası şeker pancarı baz alım fiyatı 1.450 lira olarak belirlenmiştir. Çiftçiler tarafından üretilen %16 polar şeker ihtiva eden ve firesi düşürülmüş olan net şeker pancarı miktarı için geçerlidir.