İşyeri Açmak İçin Nereye Başvurulur? Evraklar ve Maliyet

İşyeri açmak istiyorsanız ilk önce ne üzerine iş kuracağınıza karar vermeli ve kuracağınız işin çeşidine göre SGK ve Bağ-kur, Belediye, Vergi dairesi,  Esnaf ve Ticaret odaları gibi kurumlarca istenen bazı gerekli belgeler ile bu kuruluşlara başvurmalısınız. Dükkan açmak isteyenlerden yenilenen Ticaret kanuna göre gerekli belgeler talep edilecektir. Bu belgeler içinde en önemlisi ise işletmenin hangi vergilendirme dilimine tabi olduğu ve bu vergi dilimine göre nereye başvuru yapacağıdır. Direkt olarak vergi dairesine başvuru yapabileceğiniz gibi, bir muhasebeci ile anlaşıp ne iş yapmanız gerektiğini anlatıp uygun vergi dilimini seçebilirsiniz. Bu yöntem sayesinde başvuru yapılacak ilk mekanın muhasebeciler olduğunu söyleyebiliriz. Atölye, cafe, ızgara salonu ve diğer birçok alanda dükkan açmak için belirli koşullar ve alınması gereken izinler bulunuyor. Bunlardan bir tanesi işyeri açma ruhsatı ve vergi levhası ustalık belgesi gibi evraklar olacaktır.

Bunun yanı sıra maliye kaydı da yapmanız gereklidir. Vergilendirme dilimleri ve seçebileceğiniz seçenekleri içerikten inceleyerek bilgi alabilirsiniz. Öncelikle Basit Usul İş Yeri Açma Masrafları Belgeleri nelerdir ve  esnafların müracaat etmesi gereken kurumlar işyeri açmak için nereye başvurulur vb. gibi konular hakkında bilgi verelim.

İşyeri Açmak İçin Nereye Başvurulur?

Herhangi bir alanda kendine ait bir dükkan açmak isteyenlerin mutlaka yasal mevzuatları yerine getirmeleri ve gerekli belgeler ile Belediye, Vergi odası, Ticaret odaları, Esnaf odaları bu kurumlara başvururken bazı belgeleri yanlarında götürmeleri gerekmektedir.

Hangi vergi dilimine tabi iseniz işyeri açmak için gerekli evraklarda da değişkenlik olacaktır. Basit usul vergilendirmeye tabi bir esnaf iseniz belgeler daha az olacakken, gerçek usul vergiye tabi olan şirketlerden istenen belgeler elbette ki farklı olacaktır. Öncelikle basit usul nedir, basit usulde işyeri açmak için gerekli evraklar nelerdir nereye başvurulmalıdır bu konuyu inceleyelim.

Öncelikle hangi vergi dilimine tabi olacaksınız bunun tespitini yapmalısınız. Bu bilgiyi kendinize bir muhasebeci tutarak öğrenebilirsiniz.

1. Basit Usul Vergilendirme

Basit usulde işyeri açmak için gerekli evraklar genelde el emeği ile çalışan esnaflardan ustalık belgesi gerektirir. Basit usul adından anlaşılacağı gibi el emeği ile ortaya çıkan ve faaliyet alanı ayakkabı tamircisi, terzi, berber gibi esnafın tabi olduğu usule denir. Basit usulde vergi ödeyen esnaf KDV ödemez. Yazar kasa alma zorunluluğu yoktur. Muhasebe ücretleri ucuzdur ancak basit usul vergilendirme ile her muhasebeci uğraşmak istemez. Esnaf ve Sanatkarlar Kooperatifine başvurmanız gerekmez. Bunlar haricinde Belediyelerin kendi encümen kararları ile işyerlerini sınırlamaları mevcuttur.

Örneğin şehrin veya ilçenin kalabalık bir caddesinde bulunan dükkanların basit usulden vergilendirilmeyeceği kesinleşmiş ise bu işletmeler basit usul olamazlar. Yine aylık ödenen kira miktarı da basit usule engel olan durumlardan biridir Eğer aylık kiranız yüksek ise basit usulden esnaf olamazsınız ve gerçek usul olup her ay ödediğiniz kira için bir de stopaj ödersiniz. 200 lira aylık kiranın stopajı aylık 50 TL.’dir. Aylık kiranıza göre hesaplamayı şöyle yaparız. Siz aylık 500 lira kira versenizde bu net kiradır. Önce net kirayı brüt kiraya çevirmek gerekir. Bunun için aylık 500 TL. / 0,80 = 625 TL. Brüt kiraya denk gelir. Kira için iş yeri sahibinden alınan stopaj %20’dir. Yani 625 TL..’nin yüzde 20’sini kira stopajı olarak ödersiniz. Buda 500 x 20 / 100 hesabından bulunur. Buda aylık 100 TL.’ye gelmektedir. Basit usulde vergi ödeyen esnaf muhasebeciye ortalama 100 TL. Civarında muhasebe ücreti vermektedir.

• Eğer yıllık kiranız 2021 yılında 7.400 TL.’yi geçiyorsa,
• Yıllık 100.000 TL. Satış yapıyorsanız,
• Reklamcı, gayrimenkul satan, kuyumcu, sigortacı, maden işletmesi, taşımacılar (şehirler arası),
• Basit usulde iş yeri açmak için gerekli evraklar olan ustalık belgenizi aldıktan sonra açılışınızı yaparak Vergi Dairesine başvurun ve vergi levhanızı alarak bağlı bulunduğunuz esnaf odanıza üye olun, oda sicil tasdiknamenizi alın. ve en son olarak ilgili Belediyeye başvurun.

Daha ayrıntılı bilgi isterseniz Maliye Bakanlığının yayınlandığı rehberi linke tıklayarak inceleyebilirsiniz.

Basit usul vergi ödeyen esnafa vergi indirimi yazımızdan bilgi alabilirsiniz.

2. Gerçek Usul Vergilendirme

Bu usul basit usul olamayanlar için en az vergi ödemenin yoludur. Basit usulden değilseniz mecburen şahıs şirketine geçmeniz gereklidir. Şahıs şirketinde her ay stopaj ödeyeceğiniz gibi birde %18 KDV ödemeniz gerekmektedir. Sattığınız tüm ürünler için müşterilerinizden %18 KDV alırsınız ve bu KDV’yi vergi olarak devlete ödersiniz. Aylık ödeyeceğiniz stopaj, damga vergisi de bundan hariçtir. Yani hiçbir iş yapmasanız bile seve seve Devlete vergi ödersiniz. Bu usulde açılışınızı yine muhasebeciniz yapacaktır. Gerekli evrakları tanzim ederek internet üzerinden başvurunuzu gerçekleştirecektir.

Başvuru ve gerekli evraklar tamamlandıysa da hala dükkan açma işlemi henüz tamamlanmadı. Vergi levhasını elinize aldığınız da bir heyecan duyabilirsiniz ancak bazı şeyler yeni başlıyor. Sırada vergi levhanızla birlikte gidip elektrik, su, doğalgaz, internet gibi envanterlerin açtırılmasına geldiniz. Elektrik için 350 TL, doğalgaz için 450 TL Depozito vermeniz gerekiyor. Eğer sizden önceki kiracı dükkana akıllı su saati almamış ise 250 TL Verip bir de akıllı su saati alıyorsunuz. Hayırlı olsun. Masraf yapmaya başladınız. Sonrasında ise esnaf ve sanatkarlar kooperatifine üye olmanız gerekiyor. Eğer ilçede iseniz önce gidip gerekli evraklar hakkında bilgi alıyorsunuz. İlde iseniz böyle bir problem yok. İldeki Esnaf ve Sanatkarlar Kooperatifine gidip üye olma istediğinizi söylüyorsunuz. Görevliler bilgisayara bilgilerinizi girip size bir faaliyet kodu belirliyor.

Örneğin işletmenizin açılışında 4 faaliyet kodu belirlemişseniz bunların her biri için ayrı ayrı esnaf kefalete para ödüyorsunuz. Her biri ortalama 500 TL Tutuyor. Ancak siz en önemli faaliyet kodunuzu yazdırın ve 500 TL. Ücretle bu işi bitirin. Diğer masraflarla birlikte esnaf kefalet 550 TL. civarında tutuyor. Tabi birde ilçede iseniz 20 TL‘de ilçe esnaf kefalete veriyorsunuz. Bu işler bittikten sonra zabıta müdürlüğüne gidiyorsunuz.

Belediye Zabıtasına başvuru yaptığınızda size bir liste veriyor ve bu listede yer alan evrakları hazırlamanızı istiyor. Eğer esnaf kefalete üye olmadan veya vergi levhası almadan giderseniz işiniz olmuyor. Bu yüzden sıralama şöyle gidiyor;

• Vergi Dairesine başvurun ve levhanızı alın.
• Esnaf kefalete üye olun, oda sicil tasdiknamenizi alın.
• Belediyeye başvurun.

Belediye Zabıtası yaptığınız başvuruda sizden yine bir sürü evrak talep ediyor. Kira kontratı, tapu, Dask v.b gibi. Unutmadan, binaya ilişkin Dask, kira kontratı ve tapuyu doğalgaz ve elektriği açtırırken de istiyorlar.

Zabıta sizden Çevre Temizlik Vergisi alınması için ÇTV kayıt işlemi bölümüne sevk ediliyorsunuz. Yıllık 50 TL. Civarında belediyeye vereceğiniz ÇTV’niz hayırlı olsun. ÇTB kaydına gittiğinizde sizden kira kontratı ve vergi levhası istenecektir. Ordaki kayıt evrakını da belediye zabıtasına getiriyorsunuz. Eğer getirmezseniz işyeri açma belgesi alamazsınız. Eğer yaptığınız iş ustalık gerektiren bir iş ise bu kez Ustalık Belgesi sahibi olmanız gerekiyor. Eğer belgeniz yoksa yanınızda sigortalı bir usta çalıştırmalısınız. Buda yok ise başka bir faaliyet alanında açmalısınız. Belediye zabıtası birde sizden 6kg. Lık yangın tüpü almanızı istiyor. Tüpünüz olsa bile kabul edilmiyor mutlaka faturasını dosyaya eklemelisiniz.

Dükkanın elektrik ve doğalgazını açtırmak için kira kontratı, vergi levhası tapu ve deprem sigortanızın olması şarttır. Artık kaçak çalışmayı engellenmesi amacıyla vergi levhası olmadan işletmenin elektrik ve doğalgazları açılmıyor.

İşinizi kurdunuz ve muhasebecinizden vergi diliminizi de öğrendiniz. Sonraki aşamada iş yeri açmak için gerekli evraklar ile birlikte vergi dairesine giderek ziyaret etmeniz maliye ile sorun yaşamamanız için vergi dairesine bildirim yapmaları gerekmektedir. Vergi dairesine giderken verilmesi gereken evrakları öğrenerek zorluk yaşamadan ziyaretinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Vergi Dairesinin Ziyareti

Vergi dairesine işyeri açılış bildiriminin yapılmasından önce dükkanın açılmış olması gerekmektedir. Vergi dairesindeki memurlar bildirim için dükkanın kira ve adres bildirimin yapılabilmesi için bu bilgiler ihtiyaç duyacaktır. Bildirim yapıldıktan sonra kısa bir süre içinde (3 gün geçmez) Vergi dairesinde görevli memurlar müsait bir zamanda, ellerinde bir tablet bilgisayarla dükkanınızı ziyaret edecektir. Bu ziyaret esnasında dükkanınızın fotoğraflarını çekecek ve ilk yoklamasını gerçekleştirecektir. Yoklama sonunda vergi dairesi bir belge düzenleyecek. Bu belgeyi muhasebecinize vermeyi unutmayın.

Gelir vergisi mükellefleri vergi dairesine vermesi gereken evraklar olan; muhasebeci tarafından hazırlanmış olan iş yeri açma işe başlama bırakma bildirimi formunu, Noter onaylı kaşelenmiş imza örneğini,  nüfus cüzdanının fotokopi örneğini, e-devletten yada muhtarlıktan alınabilecek onaylı yer bildirimi ve dükkan billgilerini kiralık ise kira kontratı ve kendinize aitse tapu belgesini alarak vergi numarası üzerinden işyeri adına vergi levhası düzenleyecektir.

Şahıs ve limited şirketi kuranların http://mersis.gumrukticaret.gov.tr/ adresinden elektronik başvuru yapmaları gerekmektedir.

Ticari plaka taksi, servis kamyon sahipleri de vergi dairesine giderken bu evrakların yanında kullanacakları taşıta ait faturayı talep edecektir. Ayrıca vergi dairelerinden istenen evrakları BURADAN görüntüleyebilirsiniz.

Belediyeler Tarafından İstenen Gerekli Belgeler Nelerdir?

Belediyeler tarafından gerekli belgeler ve evraklar işletmenin sınıfına göre değişiklik göstermektedir. Belediyenin istediği belgeler işyerinin sıhhı, gayri sıhhi olma durumuna göre çeşitlere ayrılacaktır. Belediyeler tarafından istenen belgeler aşağıdaki başvuru formlarında mevcuttur. Bu formlarda sınıflarına göre işyerleri için gerekli tüm evraklar listelenmiştir.

• Umuma açık işyeri açma başvuru formu
• Gıda üretimi işyeri açma belgesi başvuru formu
• Sıhhı işyeri açma belgesi belediye başvuru formu
• Sıhhı işyeri açmak için gerekli evraklar
• Sıhhı ve Gayrisıhhı işletmeler Başvuru Beyan Formu

İsterseniz tüm belgeleri bilgisayarınıza indirerek çıktısını alabilirsiniz.

Belediye ruhsat vermezse itiraz edebileceğinizi biliyor musunuz?

Çalışma Ruhsatı Almak için Gerekli Evraklar

Yukarıda başvuru formları verilen belediyenin istediği belgelerin ilgili kuruma verilmesi ile çalışma ruhsatı alınabilmektedir. Şirket kuruluş işlemleri ve faaliyet evraklarının temin edilmesinin ardından çalışma ruhsatı gerekmektedir. Çalışma ruhsatı umuma- sıhhi ve gayri sıhhi olarak verilmiş olan başvuru formunun yanında aşağıdaki evrakların temini ile belediyeden çalışma ruhsatı alınabilir.

Umuma Açık İşyerleri Ruhsat Başvurusu için Gerekli Belgeler

• 2 adet vesikalık fotoğraf
• İkametgah belgesi
• İşletmenin adres bilgisi
• İşletmeye ait iç-dış fotoğraf
• İskan belgesi (2 Adet)
• Noter onaylı kira kontratı
• Noter onaylı tapu fotokopisi
• İşletme sahibine ait T.C Kimlik kartı fotokopisi
• Oda kayıt fotokopisi
• Tapu fotokopisi
• İşletme sahibine ait sicil kaydı
• İşletmeye ait vergi levhası

Sıhhi İşyerleri Ruhsat Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

• İşyerine ait iskan belgesi
• Kira kontratının aslı ve fotokopisi
• T.C Kimlik kartı fotokopisi
• Binanın imar durumu belgesi
• Oda kayıt ve tapu fotokopisi
• Ustalık belgesi
• Vergi levhası 2 adet fotokopisi
• Yangın söndürme cihazına (6 kilogram) ait dolum faturasının fotokopisi

Gayri Sıhhi İşyerleri Ruhsat Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

• İskan belgesi
• Kira kontratı (aslı ve fotokopisi)
• T.C Kimlik kartı fotokopisi
• Oda kayıt fotokopisi
• Tapu fotokopisi
• Ustalık gerektiren işyerlerinden ustalık belgesi temini
• Vergi levhasının aslı ve fotokopisi
• Portföy muayene kartı
• İtfaiye raporu,
• Yangın söndürme cihazına (6 kilogram) ait dolum faturasının fotokopisi

Yukarıda verilen belgelere, şirketler için ek olarak; 

• İmza sirküleri,
• Ticari sicil gazetesi

Bağkur İşyeri Bildirgesi

Açacağınız dükkan emekli veya başka bir yerde çalışan sigortalı birinin üstünde gözükmüyorsa SGK internet sitesi üzerinden SGK dilekçe formlar linkinden bildirim yapmanız ve kurumun hizmet binasına ilgili memura vermeniz lazımdır.

İşyeri Açmak İçin Ustalık Belgesi Şart mı?

İşyeri açmak için ustalık belgesi şart mı diye soranlar mutlaka elektrik, berber, kuaför, güzellik merkezi gibi alanlarda faaliyet gösterecek olanların ustalık belgesi bulundurması şartı aranmaktadır. Ustalık belgesi olmadan ustalık gerektirecek işlere çalışma ruhsatı verilmez.

İşyeri Açmak İçin Gerekli Evraklar Ne Kadar Tutar?

Normal şartlarda gerçek usulde bir şahıs şirketi için giderler şunlardır.

• Vergi Dairesi ilk açılış ücreti 250 TL.
• Muhasebeci ilk işlem ücreti 50 TL.
• Esnaf kefalet oda kaydı 295 TL. 
• Elektrik depozito 350 TL.
• Doğalgaz depozito 450 TL.
• Su aboneliği 150 TL. 
• ÇTV Yıllık ödeme 50 TL.
• İlçe Esnaf Kefalet 20 TL.
• Belediye yangın tüpü ücreti 100 TL.

Ücretler Büyükşehir Belediyelerine göre değişiklik gösterebilir.

Şahıs Şirketi Kuruluşu Ücretleri 2021

Ticari bir faaliyette girişimci pozisyonunda yer almadan bir sektör mensubu olmadan önce vergi mükellefi olmak gerekir. Vergi mükellefi olmak için de bir şirket açmanız öngörülür. Açılacak şirket 3 farklı konumda yer almalıdır. Şahıs şirketi ve limited şirketi olabileceği gibi anonim şirket kuruluşu da yapabilirsiniz. En kolay ve basit şirket olarak ifade edilen şahıs şirketi kuruluş masrafları şu şekilde olacaktır;

• İkametgah Belgesi (e-devlet ile ücretsiz) 
• Kira sözleşmesi veya tapu fotokopisi (ücretsiz)
• 2 adet vesikalık fotoğraf (20 TL)
• Şirket kurulum servis bedeli (50 TL) 
• Vergi Dairesi Sözleşme Damga Vergileri ücreti (52 TL)
• Noterden muhasebeci vekalet ücreti (148 TL)  
• Noterden Şahıs imza beyanname ücreti (100 TL) 

İşyeri Açma Belgesi Nasıl Alınır? (E-devletten)

Artık işyeri belgesi, kalfalık ve usta ile usta öğreticilik belgeleri Kalfalık Ustalık ve Usta öğreticilik Belgesi Sorgulama linki üzerinden artık e-devlet üzerinden yapabilmek mümkün. e-devlet üzerinde Milli Eğitim Bakanlığı sayfasındaki Kalfalık, Ustalık, Usta Öğreticilik ve İş Yeri Açma Belgesi Sorgulama işlemi yaparak kare kodlu resmi isyeri açma belgenizi bilgisayara indirerek çıktısını alabilirsiniz.

Ticaret Odası Kayıt İçin Gerekli Belgeler

İşletme sahibi Kobi ve Esnafların aylık ve yıllık cirolarına göre Ticaret odasına kayıt olması gereklidir. Gerçek kişi şahıs yeni kayıt için Ticaret odasına kayıt için bazı belgeler istenecektir.

• TOBB Müdürlüğüne hitaben dilekçe,
• Taahhütname,
• İmza beyannameleri,
• Nüfus kayıt örneği,
• İkametgah belgesi,
• İşletme ünvanı altında, işletmeyi temsile yetkili olanlar için noterce düzenlenmiş tescil talepnamesi,
• Vergi levhası fotokopisi
• Noter Tasdikli yevmiye, defteri kebir, Envanter defteri ön yüz fotokopisi ile işletme tescil edildikten sonra oda belgesi verilecektir. Odaya kayıt işlemlerinin detaylarını buradan görebilirsiniz.

Tobb web adresleri ve iletişim bilgilerine buradan, Ticaret odası adresleri konum bilgileri için tıklayınız.

https://www.youtube.com/watch?v=IrTi9qWGwXs

Esnaf  Odasına Kayıt İçin Gerekli Belgeler

4 Nisan 2012 tarihli 28254 sayılı Resmi Gazete‘ de yayımlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının genelgesine göre 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamında faaliyet gösteren, esnaf ve sanatkarların işyeri açılışlarının basitleştirilmesi amacıyla ilgili sicil müdürlükleri ile esnaf ve sanatkarlar odalarına kayıt işlemlerinde istenilen belge sayısı azaltılmıştır. Buna göre esnaf odalarından istenen belgeler şu şekilde olacaktır.

• T.C Nüfus cüzdanı örneği ya da fotokopisi,
• İkametgah ilmuhaberi,
• 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamına alınan il ve mesleklerde faaliyette bulunacak esnaf ve sanatkarlardan ustalık belgesi veya satış elemanlığı belgesinin bir örneği,
• Vergi levhasının aslı ya da fotokopisi gibi imlik bilgilerine ilişkin bu bilgiler Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi ESBİS aracılığı ile sağlanacaktır.
• Esnaflar tarafından 3 adet vesikalık fotoğraf sicil müdürlüğü ibraz edilecektir ve bu fotoğraflar ilgili esnaf ve sanatkarlar odasına iletilecektir.
• Ticari araç sahipleri olan kamyoncu, minibüsçü, otobüsçü, taksici, servis aracı işletmecisi vb. gibi esnafların da  sicil ve oda kayıtları sırasında araç ruhsatlarının bir fotokopisini getirmeleri gerekmektedir.
• Kayıt yaptıracak üyeler iş yerlerinin Ulusal Adres Veri Tabanı uyumlu adresini bilmek zorundadırlar.

Esnaf Odalarının Kayıt Belgeleri

• ANKESOB Ankara oda kayıt belgeleri için tıklayınız.
  • Evrak bedeli 38.00 TL, esnaf sicil gazete ilan bedeli, 85.00 TL, maliye harç pulu 236.10 TL, Oda kayıt ücreti 375.00 TL olmak üzere kayıt masrafı toplamda= 734.10 TL
• İESOB İzmir esnaf odası kayıt belgeleri için tıklayınız.
  • Esnaf odası kayıt ücretleri 734 TL , İndirimli kayıt ücreti ( kadın, birinci derece şehit yakınları, gaziler ve engelliler) 646 TL ‘dir.
• İSTESOB İstanbul esnaf odası kayıt evraklarını buradan inceleyebilirsiniz.
• BESOB Bursa  esnaf odası kayıt belgeleri buradan.
• TEKİRDAGESOB Tekirdağ esnaf odası kayıt evrakları ayrıntıları.
• MTSO Mersin esnaf odası kayıt belgeleri burada.
  • Mersin Odasına yatırılacak kayıt masrafı 528,50.TL ile 598,50.TL arasıdır.

Odaların kayıtlarda istedikleri belgeler ve ücretleri bu şekildedir.

2021 yılında Esnaf odalarına kayıt bedeli olarak yaklaşık olarak 734.10 TL çıkabilir.

Esnaf Odası Kayıt Sorgulama Nasıl Yapılır?

Esnaf odası sicil evraklarına gerek duymadan e-devlet ESBIS üzerinden kayıtlar alınacak olup Esnaf ve Sanatkarlar Odası kayıt sorgulama ve belge doğrulama işlemlerinizi e-devlet üzerinden kolaylıkla yapabilirsiniz. Ayrıca Esnaf odası kayıt sorgulama/ belge doğrulama işlemini yapmak için de buradan belge kontrolünüzü yapabilirsiniz.